Foto: Retronique
Festivalprogrammeur en wielerfanaat Dave Andriese (44) blikt vooruit naar zijn favoriete seizoen: de Tour de France-zomer. “Het mooie aan wielrennen is dat het zo zwaar is. Er staan 250 renners aan de start, maar er wint er maar één.”
In zijn jeugd waren alle dagen ‘fietsdagen’: direct na school haastte de kleine Dave zich naar huis om te gaan trainen. Alles draaide om het wielrennen: “Het was het enige waar ik aan dacht, al het andere verdween een beetje naar de achtergrond. Ik trainde zo vaak ik kon en iedere week waren er wel twee, drie wedstrijden.”
De liefde voor de wielersport is duidelijk nooit meer overgegaan. "Ik vond het toen heerlijk om als prof te leven, maar later kon ik die eenzijdige focus niet meer opbrengen. Ik rijd tegenwoordig wel weer koersen met de 40-plus amateurs. Dat gaat minder toegewijd dan vroeger: ik heb nu een heel leven naast de sport. Daarom rijd ik vaak wedstrijden, dat is niet zo tijdrovend: een wedstrijd duurt zo’n drie kwartier en daarna ben je de rest van de dag wel naar de klote. Voor een serieuze training moet je minstens drie uur uittrekken. De laatste jaren ben ik me ook op het veldrijden gaan toeleggen. Erg leuk, en na een uur trainen ben je helemaal afgedraaid. Ideaal."
Het is hoogseizoen voor Dave Andriese: als directeur van de Ronde van Katendrecht, dit jaar op 23 mei, heeft hij net de zesde editie van het evenement afgesloten. Ook programmeerde hij onlangs het eerste Sportfilmfestival Rotterdam (9 t/m 11 april) en was hij druk met de productie van theatervoorstelling De Muur On Tour, op 29 juni in Theater Walhalla. Andriese is tegenwoordig bijna het jaar rond bezig met dit soort culturele activiteiten ‘in de kantlijn’ van de wielersport, waarbij hij afwisselend organiseert, presenteert en te gast is. Genoeg te doen, dus. Maar tijd om te praten over zijn grote liefdes: wielrennen en muziek, is er altijd.
Dave Andriese, of ‘Dandy Dave’, vanwege zijn voorliefde voor de 60’s in kleding (vandaag een wit poloshirtje met groen/rood kraagje), haardracht (zijscheiding) en muziek (garage-beat, surf en vooral Nederbiet), was jaren zanger en gitarist in verschillende bands en werkte als popprogrammeur voor Rotown en Nighttown. Zijn bescheiden werkkamer in het Schieblok – hotspot van creatieve ondernemers – is direct herkenbaar als de zijne: oude wielerfoto’s en een klassiek paar fietsschoenen aan de muur, wielershirts aan een rek en een kast vol platen.
Je hebt net de Ronde van Katendrecht achter de rug. Wat was er nieuw deze editie? Dit jaar hebben we een groot deel van de T.I. Raleigh ploeg zover gekregen om nog één keer samen een rit te rijden. Die groep was toch wel het meest iconische fenomeen dat de Nederlandse wielersport ooit heeft voortgebracht. We hebben de afgelopen jaren al veel oud-beroepsrenners op het parcours gehad, maar dit was echt een publiekstrekker. Legendarische renners als Jan Raas, Peter Winnen, Gerrie Knetemann, Johan van der Velde en Hennie Kuiper draaiden bij ons in de bekende rood-geel-zwarte truien hun rondes. Fantastisch. Er zijn ook alweer genoeg ideeën voor volgend jaar: het lijkt me gaaf om er een meerdaags festival van te maken, een beetje zoals de Nacht van de Kaap. Dan beginnen we op vrijdagavond al met wat koersjes en hebben we het hele weekend voor de rest van ons programma: de prominentenrace, dikke banden race, fixed gear crit en jeugdwedstrijden, theater en muziek.
De Ronde van Katendrecht dankt zijn tweede leven aan De Muur On Tour, de ‘wielertheatershow’ die ook dit jaar weer te zien is. Hoe zit dat precies? In 2010 was er, in verband met de Grand Départ van de Tour de France in Rotterdam, vraag naar een cultureel evenement in aanloop naar de start. Tijdens een brainstormsessie met o.a. Mart Smeets, Wilfried de Jong, Peter Ouwerkerk en ikzelf, en culturele partijen als het Luxor en theater Walhalla, is het idee voor ‘De Muur On Tour’ ontstaan. We hebben een aantal theatervoorstellingen gemaakt met oud-profrenners, bekende artiesten en live muziek. Het leek ons leuk om als een soort ‘totaaltheater’ ook de Ronde van Katendrecht (die ooit begon in 1948 maar na een aantal jaren een zachte dood stierf) nieuw leven in te blazen. Dat werd zo goed ontvangen dat we het nu jaarlijks terugbrengen. We hebben inmiddels ook De Muur On Tour-voorstellingen gemaakt voor andere evenementen, zoals de Amstel Gold Race en het WK Wielrennen in Limburg.
En wat zit er in deze De Muur On Tour? Dit jaar is de aanleiding de Ronde van Frankrijk, en spelen we in de stad Utrecht omdat het Départ daar plaatsvindt, dus die couleur locale zie je terug in de voorstelling. We hebben nieuwslezer Herman van der Zandt weten te strikken, Utrechter en fervent fietsliefhebber. Blaudzun heeft voor Utrecht het officiële Tourlied gemaakt, dus die zit er ook in. Verder doen schrijver Ronald Giphart en kleinkunstenaar Alex Roeka mee, en proberen we het geheel aan elkaar te breien met kopstukken als Mart Smeets en Wilfried de Jong. De stal van spelers voor deze culturele wieleravonden is niet onbeperkt, dus we hebben in de loop der tijd een hele trits mensen om ons heen verzameld die in verschillende formaties opduiken.
Dave praat snel. Ook schuift hij in zijn stoel, verandert steeds van positie en wipt met zijn voet. Is hij ongeduldig? Verveeld? Hij lijkt in elk geval niet erg onder de indruk van de interviewvragen. Wanneer de onderwerpen hem meer aanspreken leunt hij naar voren en verschijnt er af en toe een spaarzaam glimlachje op zijn gezicht. Na een tijdje lijkt hij iets te ontspannen en gaat hij ook (iets) rustiger praten.
Is het wielrennen bij uitstek geschikt voor een cultureel podium? Er zit zeker een sterk dramatisch element in deze sport, en op het toneel kun je dat mooi accentueren. Er hangt een zweem van romantiek omheen: wielrennen als metafoor voor het leven.
In een interview over het Sportfilmfestival zei je de documentaire ‘De Wielerkermis en de Dood’ van Wilfried de Jong een van de meest emotionele sportfilms ooit te vinden: “Die film raakte elke snaar over leven en dood”. Waar zit hem de aantrekkingskracht van de wielersport? Ik denk dat die voortkomt uit het feit dat het zo’n zware sport is. Er verschijnen 250 renners aan de start, maar er wint er maar één: de nummers twee en drie ben je de volgende dag alweer vergeten. In het voetbal, bijvoorbeeld, is winnen een gedeelde prestatie en is er ook nog een gelijkspel mogelijk. In het wielrennen doe je het alleen. Bovendien zijn profrenners naast helden ook heel aanraakbaar, zelfs letterlijk: als ze hier aan de start staan kun je ze bij wijze van spreken aanraken. Die combinatie van heroïek en toegankelijkheid maakt het denk ik erg aantrekkelijk.
Je hebt ook jaren gereisd met bands als The Apemen, The Perverts en The Nederbietels. Lijkt toeren met een band en deel uitmaken van een wielerploeg eigenlijk een beetje op elkaar? Niet echt, nee. Het leven in een band heeft een heel ander bioritme dan dat in een wielerploeg. Muzikant zijn is toch een feestelijk bestaan; de wielersport is veel gedisciplineerder. In het wielrennen is er veel meer focus nodig en moet je als een monnik leven om te kunnen presteren. Een band is in feite een slecht huwelijk met vier lelijke kerels: je zit op elkaars lip en maakt elkaars onhebbelijkheden van dichtbij mee.
Zijn er ook geen overeenkomsten in het groepsgevoel? Je werkt samen aan een duidelijk doel. Echte kameraadschap was er niet per se. Hoewel, er zijn zeker bands geweest waarin we echt hebben gelachen met elkaar, vooral wanneer we in het buitenland zaten. We reisden in die tijd de landkaart van Europa kaal en sliepen met z’n allen in een bestelbusje. In ons geval was de muziek eigenlijk een veredelde hobby. Als je er dan ook nog goed je brood mee kunt verdienen of naar het buitenland mag, des te beter. Het was een leuk leven: de mensen zijn enthousiast over je muziek en je komt op plekken waar je anders niet zou komen. Het is een geinig bestaan.
Hoe kijk jij, als wielerfanaat, straks naar de Tour? Ik kijk ernaar zoals andere kerels voetbal kijken: ik maal me enorm druk en leef erg mee. Van Contador bijvoorbeeld hoop ik echt dat-ie de Tour wint; ik ben niet speciaal voor de Nederlandse renners.
Met welke bekendheid zou je graag nog eens een rondje rijden? Tja, ik kom al vaak in contact met bekende mensen… Maar Eddy Merckx, de grootste wielrenner aller tijden, lijkt me wel tof. Lance Armstrong lijkt me ook wel interessant. Of André van Duin, dat zou wel geinig zijn. Valt er nog wat te lachen.
Kijk je anders tegen Armstrong aan sinds zijn val? Ik was nooit fan van die man, en een Amerikaan in die aloude West-Europese wielercultuur dat was toch altijd een beetje vloeken in de kerk. Maar ik las laatst een interview met hem waarin hij hele verstandige dingen zei over de machtsverhoudingen in de wielercultuur. De ASO bijvoorbeeld, die de Ronde van Frankrijk en belangrijke klassiekers als Luik-Bastenaken-Luik en Parijs-Roubaix organiseert, heeft te veel macht. Die bestuurders hebben in feite meer invloed dan de Internationale Wielerunie en verdienen naar rato meer dan de renners zelf. Die worden toch een beetje geëxploiteerd door zo’n organisatie.
Is dat dan een reden om doping te gebruiken en alles en iedereen te manipuleren? Nee, maar het zou wel goed zijn als renners een front zouden vormen en meer startgeld zouden eisen voor grote rondes. Dat geld zouden ze dan kunnen gebruiken voor betere outillage, verzorging en materiaal. Renners zouden meer terug moeten zien van het succes van de grote koersen. Dat komt ook de sport en onze beleving daarvan weer ten goede.
Welk cultureel sportevenement zou je graag nog eens organiseren? Het lijkt me heel gaaf om eens internationaal te gaan met De Muur On Tour, bijvoorbeeld in combinatie met de Tour de France. Een theatershow met internationaal bekende sportgrootheden en kunstenaars en muzikanten die iets met de wielersport hebben, dat lijkt me een leuke uitdaging.